Вид збор: Сврзник
(за дека) Затоа што; за изразување причина за неизвршување на дејство.
Примери:
Тие не работат многу за дека не им требаат пари.
забаздат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да базди.
Примери:
Од визбата забазди на скапано.
забасаат
Вид збор: Глагол, свршен
залута, заскита
Англиски:
get lost
Турски:
basmak
Албански:
humbem
Примери:
Тој забаса во густата шума.
Вид збор: Глагол, свршен
Загази во кал.
Англиски:
stick
Албански:
ngulitem në baltë
забашурат
Вид збор: Глагол, свршен
мн. забери
Вид збор: Именка, машки род
карпа, спила
Примери:
Сонцето ги допира заберите на планината.
заблажат
Вид збор: Глагол, свршен
(се заблажи) Почне да мрси.
Примери:
Уште траеја постите, а тој веќе се заблажи.
заболснат
Вид збор: Глагол, свршен
забрават
Вид збор: Глагол, свршен
заборави
Англиски:
forget
Албански:
haroj
мн. забрани
Вид збор: Именка, женски род
ограда
Англиски:
fence
Албански:
gardh
Примери:
Одеше покрај ниските забрани на лозјата.
заведат
Вид збор: Глагол, свршен
Одведе некого некаде.
Англиски:
lead
Албански:
shpie
Примери:
Го завеле длабоко во шумата и таму го убиле.
заврнат
Вид збор: Глагол, свршен
(се) врати.
Англиски:
return
Албански:
kthehet
мн. заврски
Вид збор: Именка, женски род
врзулец, врзоп
Англиски:
bundle
Албански:
tuf, vandak
Вид збор: Глагол, свршен
вруќи
Примери:
Завруќи, па се разбегаа по одмори.
загавкаат
Вид збор: Глагол, свршен
загаделичкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Вид збор: Придавка
Загубено нешто.
Примери:
загинат паричник
(се) загреват
Вид збор: Глагол, свршен
се сожали
Примери:
Се загревија и го прибраа кутрото дете.
загрешат
Вид збор: Глагол, свршен
ми (ти, му...) се згреши. Му тргне кон лошо, Добие неповолен развој.
Англиски:
worsen
Албански:
prapsht, përkeqësohet
Примери:
Му се загреши работата, не излезе како што треба.
загрнат
Вид збор: Глагол, свршен
прегрне
Англиски:
embrace
Албански:
përqafoj
Примери:
Го потупка по рамото и го загрна со десната рака.
(се загрне) се прегрне
Англиски:
embrace
Албански:
përqafoj
Примери:
Братски се поздравија и се загрнаа.
мн. загушувања
Вид збор: Именка, среден род
задушување
Примери:
Еколозите маршираа со гас-маски барајќи затворање на индустриските капацитети додека трае загушувањето на Скопје.
заденат
Вид збор: Глагол, свршен
Задре, гибне некого.
Примери:
Тој сигурно пак ќе не задене како секогаш.
задиркаат
Вид збор: Глагол, свршен
закачи, предизвика, задева
Вид збор: Глагол, свршен
Направи некој да се замисли.
Англиски:
think
Албански:
mendohem
Примери:
Твоите зборови многу ме задумаа.
Почне да дума.
Англиски:
talk
Албански:
flas
Примери:
Задума пред насобраните селани.
(се задума) се замисли
Англиски:
think
Албански:
mendohem
Примери:
Се задумал за нешто.
задумани
Вид збор: Придавка
Што е замислен.
Примери:
Седна до нив задуман.
Вид збор: Именка, женски род
Вид збор: Именка, машки род
зажуберкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Вид збор: Именка, машки род
позајмица, позајмување, заем
Англиски:
loan
Албански:
huazim, kredi
Вид збор: Глагол, несвршен
(едн.)
Вид збор: Именка, среден род
задушница
Турски:
zahire
Албански:
meshë për shpirt
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да кара, да пцуе.
Англиски:
scold
Албански:
grindem
Примери:
Толку многу беше лут што сите ги закара.
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да кленца / кленѕа.
Примери:
Детето закленѕа низ дворот.
закнижат
Вид збор: Глагол, свршен
Облепи, покрие со хартија прозорци и сл.
Примери:
Ги закнижија прозорците на куќата.
закосат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да се загрижува, да се јадосува.
Англиски:
worry
Албански:
merakosem
Примери:
Се закоси кога виде дека никој нема дома.
Вид збор: Глагол, свршен
Одведе добиток на пладнување.
Примери:
Овчарот го закрдил стадото под дабот.
(се) закрежат
Вид збор: Глагол, свршен
(се) замрзне, (се) заледи
закржлавени
Вид збор: Придавка
Што останал недоразвиен.
Примери:
Кртот има закржлавени очи.
закркаат
Вид збор: Глагол, свршен
закрека
Англиски:
croak
Албански:
ha, ushqej
заклокоти
Англиски:
bubble
Албански:
kllukoj
закушаат
Вид збор: Глагол, свршен
залажат
Вид збор: Глагол, свршен
(се залаже) Почне да води љубов.
Англиски:
love
Албански:
dashuron
Примери:
Ерген и мома се залагаа ли, таа е сериозна работа.
(се) залафат
Вид збор: Глагол, свршен
залидаат
Вид збор: Глагол, свршен
Вид збор: Именка, машки род
Вид збор: Именка, машки род
мн. залихи
Вид збор: Именка, женски род
резерва
Англиски:
stock
Српски:
залиха
Примери:
залихи од храна
залупат
Вид збор: Глагол, свршен
Затвори со залупка.
Англиски:
seal
Албански:
mbyllet
Примери:
Го залупи тенџерето.
мн. залупки
Вид збор: Именка, женски род
Дрвен сад со поклопка за носење храна на нива.
Примери:
Од торбата извади еден сомун и залупка со пиперки.
капак
Англиски:
lid
Албански:
kapak
мн. заменки
Вид збор: Именка, женски род
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Народен обичај на три дена пред свадбата, во четврток рано наутро, во куќата на младоженецот да се месат две погачи: една за невестата, друга за кумата.
мн. запаленија
Вид збор: Именка, среден род
Реакција на постојана дразба.
Примери:
запаление на слепото црево
Вид збор: Именка, женски род
запарниот
Вид збор: Придавка
запатат
Вид збор: Глагол, свршен
(се запати) се размножи
Примери:
Во трлото се запатија многу овци.
мн. запески
Вид збор: Именка, женски род
Извезена фигура на ракави од кошула.
(се) запитаат
Вид збор: Глагол, свршен
(се) запраша
Англиски:
ask
Албански:
pyes
заплатат
Вид збор: Глагол, свршен
Замолчи, смири некого.
Англиски:
calm
Албански:
hesht, pajtoj dikë
Примери:
Никој не можеше да го заплати детето.
запливаат
Вид збор: Глагол, свршен
заплови
Англиски:
sail
Албански:
lundroj
заплускаат
Вид збор: Глагол, свршен
заплиска
Англиски:
splash
Албански:
spërkat
За стакло и сл. - почне да пука, да прска, да се крши со карактеристичен звук.
Примери:
Огледалото заплуска од силниот удар.
Почне да плеска со рацете.
Англиски:
applaud
Албански:
duartrokas
Примери:
Детето заплуска со рацете.
Вид збор: Глагол, свршен
Заземе, земе како посед.
Примери:
Норвежанките повторно го запоседнаа европскиот трон.
запотат
Вид збор: Глагол, свршен
Накити, искити куќа со зеленило, со запотка.
Англиски:
adorn
Албански:
stolis, zbukuroj
Примери:
Таа ја запоти целата куќа со лескови прачки.
Вид збор: Прилог
имено, всушност, токму, баш
Примери:
Јазикот е заправо единствена наша комплетна татковина.
запрегнат
Вид збор: Глагол, свршен
Заврати, засука ракави и сл.
Примери:
Тој ги запрегна ногавиците и влезе во водата.
(се запрегне) Си заврати, си засука себеси ракави и сл.
Примери:
Се запрегна во ракавите и замеси една погача.
(се) запречкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да се пречка.
Англиски:
argue
Албански:
ngacmoj, përlahem
Примери:
Децата се запречкаа.
Се скара.
Англиски:
quarrel
Албански:
hidhërohem, grindem
Примери:
Се запречкавме околу нивата пред многу години.
(се) запулат
Вид збор: Глагол, свршен
Се загледа во некого или во нешто.
Примери:
Тој се запули во прозорецот.
Вид збор: Сврзник
Зашто, заради тоа што, бидејќи, оти. За образување зависносложени причински реченици.
Примери:
Тие го оставиле зар го мислеле умрен.
зарачаат
Вид збор: Глагол, свршен
Даде порака, порача нешто некому.
Англиски:
order
Албански:
porosis
Примери:
Тој зарача да му донесат неколку шишиња вино.
Вети нешто некому.
Англиски:
promise
Албански:
premtoj
Вид збор: Честичка
зар
Примери:
Заре / зер / зере да пукнам од јадови сега?
Вид збор: Сврзник
зар, зер, зере
Примери:
Ако спиеш, разбуди се зер ти идат добри гости.
Вид збор: Глагол, свршен
блокира, закочи, се закопа
Англиски:
jam
Српски:
зарибати
Примери:
клипот зарибал
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
(се) засачат
Вид збор: Глагол, свршен
Не може да мокри.
Примери:
Од многу терање коњот се засачи.
заседнат
Вид збор: Глагол, свршен
За сонце, месечина - зајде.
Англиски:
set
Албански:
perëndon
Примери:
Сонцето одамна беше заседнало, а ние уште работевме.
застројат
Вид збор: Глагол, свршен
Зачини јадење.
Примери:
Таа го застрои месото со разни мирудии.
мн. заструзи
Вид збор: Именка, машки род
Дрвен или пластичен сад со поклопка.
Примери:
Застругот го наполни со баклава.
Вид збор: Глагол, несвршен
(се) затвора
Примери:
Депонијата Вардариште дефинитивно се затвара!
мн. затвори
Вид збор: Именка, машки род
Предмет со кој се затвора нешто, катанец, клуч.
Вид збор: Именка, среден род
мн. затилници
Вид збор: Именка, машки род
мн. затилоци
Вид збор: Именка, машки род
затражат
Вид збор: Глагол, свршен
Вид збор: Глагол, свршен
Наполни со нешто.
Примери:
Ја затрпал куќата со старудии.
заќушкаат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да удира со не многу силни удари.
Англиски:
pat
Албански:
qëlloj
Примери:
Поголемото дете го заќушка помалото.
Турка, бутка некого или нешто.
Примери:
Детето заќушка едно празно пластично шише.
(се заќушка, само мн.)
Англиски:
pat
Албански:
qëllojnë
Примери:
Се заќушкаа на шега, на смеа, но на крајот и се зборија.
(се) заурдат
Вид збор: Глагол, свршен
Почне да станува како урда.
Примери:
Млекото се заурди, се расипа.
заушат
Вид збор: Глагол, свршен
Удри шлаканица.
Англиски:
slap
Албански:
shuplakë
Примери:
Му зауши две-три на момчето и го однесе дома.
заушливиот
Вид збор: Придавка
Што е способен да забележи.
Примери:
заушлив старец
зачитаат
Вид збор: Глагол, несвршен
почитува, цени
Примери:
Докторот многу го зачитаат во селото.
Вид збор: Глагол, свршен
запуши
Англиски:
smoke
Албански:
tymos
Примери:
Завитка една цигара и зачури.
Вид збор: Глагол, несвршен
Заврзе, прицврсти со врвка.
Англиски:
strap
Германски:
schnüren
Примери:
Ги зашнира чевлите.
Вид збор: Сврзник
Во исказни реченици.
Англиски:
why
Албански:
pse
Примери:
Не знаев зашто си болен.
Вид збор: Глагол, свршен
За тесто со квасец - стаса, надојде.
Англиски:
bulge
Албански:
gufoj, vjen
Примери:
Лебот збабна.
Вид збор: Глагол, свршен
Нанесе бигор на нешто.
Англиски:
calcify
Албански:
gëlqerizoj
Примери:
Тврдата вода брзо ги збигороса садовите.
збитолистиот
Вид збор: Придавка
Што има густи лисја.
Примери:
Одвај го забележа од зад збитолисната грмушка.
Вид збор: Именка, женски род
збурбатило
Вид збор: Глагол, свршен
мн. званици
Вид збор: Именка, машки род
званични
Вид збор: Придавка
официјален, службен
Примери:
званични гости
Вид збор: Именка, женски род
Вид збор: Именка, машки род
(се) згргурат
Вид збор: Глагол, свршен
(се) згрчи, (се) собере
Примери:
Исплашените дечиња се згргурија до мајката.
згрнат
Вид збор: Глагол, свршен
прегрне
Англиски:
embrace
Албански:
përqafoj
Примери:
Тој сочувствително го згрна старецот.
(се згрне) се прегрне
Англиски:
embrace
Албански:
përqafoj
Примери:
Се згрнаа двајцата другари невидени долги години.
Вид збор: Глагол, свршен
Собере на едно место.
Англиски:
crowd
Албански:
mbledh, grumbulloj
Примери:
Не го ни дочита писмото, го згужва и го фрли во кантата за ѓубре.
(се згужва) Се собере на едно место.
Англиски:
crowd
Албански:
mbledh, gumbulloj
Примери:
Се згужвал во ќошето.
Вид збор: Именка, среден род
дно
Англиски:
bottom
Албански:
vithe
Примери:
Здолништето на дрвеното буре веќе беше изгниено.
здосадат
Вид збор: Глагол, свршен
(се здосади) се досади, се здодее
Примери:
Ми се здосади од чекање.
мн. здравици
Вид збор: Именка, женски род
Вид збор: Именка, среден род
здравје
Примери:
Здравице да имаш!
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
зрак, светлина
Примери:
Темната ноќ се претвораше во модар здрач.
Вид збор: Глагол, свршен
Се раздени.
Примери:
Лете многу рано се здрачи.
Вид збор: Именка, женски род
зеваат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се) проѕева
Примери:
Од летаргија почнав да зевам.
мн. зеленаши
Вид збор: Именка, машки род
Човек што дава пари на заем со многу висока камата.
Англиски:
usurer
Српски:
зеленаш
Вид збор: Именка, машки род
зимаат
Вид збор: Глагол, несвршен
земе, зема
Англиски:
take
Албански:
merr
злоставуваат
Вид збор: Глагол, несвршен
злоупотребува
Англиски:
misuse
Српски:
злостављати
Примери:
Снимка на која возрасно лице злоставува деца.
Вид збор: Именка, машки род
змеј
Примери:
А јас, а да се престорам во змев, да летнам, да го растурам...
мн. змејковци
Вид збор: Именка, среден род
Дете родено доцна во ноќта.
Албански:
fëmij i lindur vonë natën